Relatietherapie
wanneer ‘normaal’ destructief is

Relatietherapie wordt vaak geassocieerd met communicatieproblemen, seksuele vervreemding of het omgaan met overspel. Maar wat veel stellen niet beseffen, is dat hun relatie ook onder druk kan staan door onbewuste maatschappelijke normen die al generaties lang als ‘deugdzaam’ worden gezien. Normen die zelden ter discussie worden gesteld, maar die wel degelijk een ondermijnende werking kunnen hebben op de intimiteit, autonomie en emotionele veiligheid binnen een partnerrelatie.
De stille sabotage van culturele overtuigingen
Veel koppels zoeken pas hulp bij een relatietherapeut wanneer ze het gevoel hebben vast te zitten. Niet zelden liggen daar overtuigingen onder die ooit bedoeld waren als richtinggevend, maar die in moderne relaties vooral schuld, schaamte en verstikking oproepen. Denk aan principes als:
- 'Eer uw vader en uw moeder.'
- 'Wees beleefd, pas je aan.'
- 'Alles voor de kinderen.'
Hoewel deze uitspraken moreel klinken, kunnen ze relationele vervreemding in de hand werken. Een partner die bijvoorbeeld opgroeide in een gezin waar ‘beleefdheid’ gelijkstond aan het onderdrukken van boosheid of teleurstelling, zal in de relatie moeite hebben om grenzen aan te geven of eerlijk te zijn over frustraties. Emoties worden dan gladgestreken in plaats van gedeeld - met chronische afstand tot gevolg.
Het ‘voorbeeld’ voor de kinderen: opvoeden met onderdrukking
Veel ouders geloven dat ze hun kinderen het beste geven door conflicten uit de weg te gaan of ‘geen vuile was buiten te hangen’. Maar kinderen observeren feilloos. Zij voelen het verschil tussen echte harmonie en gespannen beleefdheid. Het bekende scenario waarin een ouder zegt: “Mijn ouders waren kil, maar nu zijn ze zó lief voor de kleinkinderen” laat zien hoe maskers worden doorgegeven als opvoedkundig model. De boodschap aan het kind? Emoties zijn gevaarlijk. Pas je aan. Glimlach terwijl je jezelf wegcijfert.
Relatieproblemen als spiegel van het collectief
In
relatiebegeleiding komt vaak aan het licht dat partners botsen op normen die ze nooit zelf hebben gekozen. Wat ‘normaal’ werd gevonden in hun gezin van herkomst (conflicten vermijden, seksueel zwijgen, onvoorwaardelijke loyaliteit aan ouders of kinderen) bepaalt nog steeds de onuitgesproken regels in de huidige relatie. Zo ontstaan knelpunten die niet met technieken of lijstjes op te lossen zijn, maar met diepgaande reflectie op wie je wil zijn in verbinding met de ander.
Hoe relatietherapie hierin ondersteunt
Een goede
relatietherapiepraktijk helpt stellen niet alleen beter te communiceren, maar vooral ook om onbewuste scripts te herkennen - culturele, familiale én persoonlijke. Relatietherapie richt zich op het versterken van emotionele autonomie én verbondenheid, en biedt ruimte voor de vraag: welk deel van mijn gedrag is werkelijk van mij, en welk deel speel ik uit gewoonte of loyaliteit?
Waarom dit relevant is voor jou
Of je nu zoekt op relatietherapie bij communicatieproblemen, relatieproblemen oplossen zonder scheiden of hulp bij relatiecrisis: als je steeds weer op dezelfde emotionele muren botst, loont het om niet alleen naar elkaar te kijken, maar ook naar het grotere geheel. Naar wat je ooit hebt geleerd over liefde, conflict, en ‘hoe het hoort’. Want pas als je dát ter discussie durft te stellen, kan er echte verandering plaatsvinden.
In mijn manier van werken staat niet het repareren van de relatie centraal, maar het doorgronden van de dynamiek die deze vormgeeft. Ik ben minder geïnteresseerd in ‘hoe het hoort’ en meer in wat echt is - ook als dat schuurt. Relatietherapie wordt dan geen oefening in compromissen sluiten, maar een uitnodiging tot ontmaskering: wat speelt zich hier werkelijk af, tussen twee mensen die ooit voor verbinding kozen en nu verdwalen in aangeleerd gedrag? Het gaat om het hervinden van autonomie zonder afscheid te nemen van intimiteit.